Bệnh bại huyết vịt, còn được gọi là Newcastle (ND) hoặc bệnh Newcastle, là một bệnh truyền nhiễm gây tử vong ở gia cầm, đặc biệt là vịt và gà. Bệnh này do virus Newcastle (virus ND) gây ra, thuộc họ Paramyxoviridae. Nó được gọi là “bại huyết” do tác động của virus lên hệ thống huyết học và gây ra các triệu chứng nhiễm trùng và suy kiệt.
Triệu chứng của bệnh bại huyết vịt có thể bao gồm:
- Suy giảm hoạt động và năng lượng: Gà hoặc vịt bị mệt mỏi, lười biếng, không muốn ăn hoặc uống nước.
- Rối loạn hô hấp: Họ có thể gặp khó khăn trong việc thở, nổi một phần mở và đóng mỏ, ho, hoặc chảy nước mắt.
- Rối loạn hệ tiêu hóa: Gà hoặc vịt có thể có tiêu chảy, phân màu xanh hoặc phân bọt.
- Triệu chứng thần kinh: Gà hoặc vịt có thể bị co giật, liệt, hay hiện tượng điếc.
Nguyên nhân chính gây bệnh bại huyết vịt bao gồm:
- Tiếp xúc với gia cầm bị nhiễm virus: Bệnh bại huyết vịt có thể lây từ gia cầm mắc bệnh hoặc là nguồn bệnh. Virus Newcastle tồn tại trong dịch nhầy, nước tiểu, phân và dịch đường hô hấp của gia cầm nhiễm virus. Tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với các chất lượng này có thể gây nhiễm virus cho gia cầm khỏe mạnh.
- Lây lan qua đường hô hấp và tiêu hóa: Gia cầm có thể bị nhiễm virus thông qua việc hít phải các hạt mầm bệnh có chứa virus hoặc tiếp xúc với các bề mặt bị nhiễm virus. Virus Newcastle sau đó xâm nhập vào đường hô hấp và tiêu hóa, gây ra sự nhiễm trùng trong các cơ quan và mô xung quanh.
- Lây lan qua con người hoặc vật nuôi khác: Virus Newcastle có thể được truyền từ gia cầm sang con người hoặc qua các loài vật nuôi khác như chó, mèo hoặc lợn. Tuy nhiên, trường hợp lây nhiễm từ gia cầm sang con người là rất hiếm và thường xảy ra trong điều kiện tiếp xúc mật thiết với gia cầm bị nhiễm bệnh.
Ngoài ra, việc mua và nhập khẩu gia cầm không kiểm soát, không tuân thủ các quy định về kiểm dịch và an toàn sinh học cũng có thể tạo điều kiện cho virus Newcastle lây lan và gây bùng phát bệnh.
Để phòng ngừa bệnh bại huyết vịt trong gia cầm, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Tiêm chủng vaccine: Tiêm chủng vaccine Newcastle định kỳ là biện pháp quan trọng để bảo vệ gia cầm khỏi bệnh bại huyết vịt. Hãy tìm hiểu về lịch tiêm chủng và hướng dẫn của bác sĩ thú y hoặc chuyên gia gia cầm địa phương và tuân thủ đúng quy trình tiêm chủng.
- Kiểm soát dịch bệnh: Giữ vệ sinh và quản lý chặt chẽ trong trang trại hoặc khu chăn nuôi gia cầm. Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, vệ sinh định kỳ và loại bỏ các chất thải gia cầm một cách thích hợp. Hạn chế tiếp xúc giữa gia cầm trong trang trại và gia cầm từ các nguồn bên ngoài.
- Kiểm soát cách ly: Đối với gia cầm mới nhập về, hãy thực hiện quy trình cách ly trong thời gian nhất định để đảm bảo không có sự lây lan bệnh từ gia cầm này sang gia cầm khác trong trại. Đồng thời, cách ly gia cầm bị nhiễm bệnh để ngăn chặn sự lây lan trong bầy.
- Kiểm soát động vật hoang dã: Hạn chế tiếp xúc giữa gia cầm và động vật hoang dã, đặc biệt là chim hoang dã, vì chúng có thể là nguồn lây nhiễm virus Newcastle.
- Kiểm soát kiểm dịch: Tuân thủ các quy định kiểm dịch và an toàn sinh học trong việc mua và nhập khẩu gia cầm. Đảm bảo mua gia cầm từ các nguồn tin cậy và tuân thủ quy trình kiểm dịch của cơ quan chức năng.
- Đào tạo và giám sát nhân viên: Đào tạo nhân viên chăm sóc gia cầm về các biện pháp vệ sinh, quản lý bệnh và phòng ngừa để đảm bảo thực hiện đúng quy trình và giám sát chặt chẽ hoạt động của họ.
- Báo cáo nhanh chóng: Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng của bệnh bại huyết vịt, hãy báo cáo ngay lập tức cho bác sĩ thú y hoặc cơ quan y tế địa phương để có các biện pháp kiểm soát và xử lý kịp thời.
Lưu ý rằng các biện pháp phòng ngừa và quản lý bệnh bại huyết vịt có thể thay đổi tùy theo vùng địa lý và quy định của từng quốc gia hoặc khu vực. Vì vậy, tốt nhất là tìm hiểu và tuân thủ hướng dẫn của cơ quan thú y hoặc chuyên gia gia cầm địa phương.
